Bir dişin ani, beklenmedik bir şekilde çatlaması veya kırılması can sıkıcı bir durumdur. Kırılan bir diş acı çekmenize, rahatsızlık hissetmenize neden olabilir ve gülümsemeniz konusunda sizi endişe içinde bırakabilir. Diş kırılması herhangi bir zamanda herkesin başına gelebilecek yaygın ve kimi zaman acil bir durumdur. Sert bir şeyin ısırılmasından ağıza ani bir darbe alınmasına kadar çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Böyle zamanlarda vakanın durumuna göre mutlaka tedavi gereklidir.

Diş Kırılması Nedir?

Diş kırığı, aniden veya dışsal bir etki ile ortaya çıkabilen yaygın bir durumdur. Diş yapısında ağrıya neden olabilecek ve tedavi edilmediği takdirde ciddi komplikasyonlara yol açabilecek bir çatlak veya kırılmayı ifade eder. Sert bir nesneyi ısırdığınızı, ancak ani bir çatırtı hissettiğinizi ve aniden dişinizin bir parçasının kaybolduğunu düşündüğünüzde dişiniz kırılmış olabilir. Diş kırılması herhangi bir dişte meydana gelebilir, ancak yiyecekleri çiğnemek ve öğütmek için kullanılan azı dişleri ve küçük azı dişlerinde daha sık görülür. Kırık dikey, yatay ve hatta çapraz olabilir. Diş kırıkları kimi durumlarda dişin köklerine kadar uzanabilir. Ciddi vakalarda diş ikiye bölünerek pulpanın açıkta ve enfeksiyona karşı korumasız kalmasına neden olabilir.

Diş Kırılması Neden Olur?

Diş kırılması herkesin başına her zaman gelebilecek yaygın bir ağız sağlığı sorunudur. Bu nedenle diş kırılması nedenleri sıklıkla merak edilmektedir. Diş kırılmasına katkıda bulunabilecek çeşitli faktörler vardır. Diş kırılmasının en yaygın nedenlerinden biri, ağızdaki bakterilerin, özellikle şeker ve nişasta gibi yiyecek parçacıklarını parçalaması ve diş minesine zarar veren asitlerin üretilmesi sonucu ortaya çıkan diş çürümesidir. Bir diğer önemli neden ise dişlerin yıpranmasına ve kırılmaya karşı daha duyarlı hale gelmesine neden olabilecek diş gıcırdatma veya Bruksizm’dir. Özellikle çocuklarda diş sıkma durumu önlem alınmadığı takdirde diş kırılması gibi sorunlara kadar ilerleyebilir. Ayrıca spor yaralanması veya düşme gibi ağza veya yüze alınan herhangi bir darbe de dişin kırılmasına neden olabilir. Büyük dolgular, kök kanalları veya diğer diş tedavileri nedeniyle zaten zayıflamış olan dişler kırılmaya daha yatkın olabilir. Bu etkenlerin yanında buz, kabuklu yiyecekler veya şeker gibi sert nesneleri ısırma veya çiğneme gibi bazı alışkanlıklar da dişlere aşırı baskı uygulayarak kırılmalara neden olabilir.

Diş Kırılması Neyin Belirtisi Olabilir?

Kırık bir diş genellikle kozmetik bir sorundan daha fazlasıdır; altta yatan daha büyük bir sorunun işareti olabilir. Bazı durumlarda kırık diş, diş çürüğü, çatlak diş veya diş eti hastalığı gibi daha ciddi bir ağız sağlığı sorununun belirtisi olabilir. Diş kırılması aynı zamanda diş gıcırdatma veya sıkma alışkanlığının da bir işareti olabilir Diş sıkma ve gıcırdatma dişlerin aşınmasına ve zamanla kırılmalara yol açabilir. Ayrıca kırık bir diş, şeker ve asit bakımından zengin bir diyetten veya vitamin eksikliğinden kaynaklanabilecek zayıflamış bir diş minesinin göstergesi olabilir. Bazı durumlarda kırık bir diş, vitamin eksikliği veya hormonal dengesizlik gibi daha sistemik bir sağlık sorununun işareti bile olabilir. Kırık bir dişin altında yatan nedeni belirleyerek gelecekteki kırılmaları önleyecek ve sağlıklı, güzel bir gülümsemeyi koruyacak adımlar atabilirsiniz.

Diş Kırılması Durumunda Ne Yapılmalı?

Dişiniz kırıldığında öncelikle bölgeyi temizlemek ve kanamayı azaltmak için ağzınızı ılık suyla çalkalayın. Ağrı yaşıyorsanız, hissi uyuşturmak için etkilenen bölgeye soğuk kompres uygulayın. Daha sonra mümkün olan en kısa sürede, ideal olarak olaydan sonraki 24 saat içinde acil bir diş randevusu planlayın. Bu arada, etkilenen dişi ısırmaktan veya çiğnemekten kaçının ve rahatsızlığı en aza indirmek için yumuşak gıda diyetine sadık kalın. Derhal harekete geçerek ve profesyonel yardım alarak başarılı tedavi şansınızı artırabilir.

Kırılan Diş Nasıl Tedavi Edilir?

Kırılan dişlerde uygulanacak olan tedavi planı duruma göre değişir. Kırık eğer küçükse dişi onarmak için gereken şey basit bir doldurma veya yapıştırma işlemi olabilir. Bununla birlikte, kırılma daha genişse, kaplama veya hatta kök kanalı gibi daha önemli bir restorasyona ihtiyacınız olabilir. Kimi durumlarda diş tamir edilemeyecek durumda olabilir. Bu durumlarda dişin çekimi gerekli olabilir. Kırığın ciddiyeti ne olursa olsun, en iyi tedavi yöntemini belirlemek için mümkün olan en kısa sürede bir diş hekimine başvurmak çok önemlidir. 

Şişliği azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için ağzınızı ılık tuzlu suyla çalkalayabilirsiniz. Kırık dişi çiğnemekten veya ısırmaktan kaçının. Çünkü bu daha fazla hasara neden olabilir ve tedaviyi daha karmaşık hale getirebilir. Derhal diş bakımına başvurarak ve semptomlarınızı yönetmek için gerekli adımları atarak, kırık dişin etkisini en aza indirebilir ve güvenle gülümsemeye geri dönebilirsiniz.

Diş Kırılması Hangi Vitamin Eksikliğinde Olabilir?

Diş kırılmasında hayati fakat sıklıkla gözden kaçırılan bir faktör vitamin eksikliğidir. Ağız sağlığı için en kritik vitaminlerden biri D vitaminidir. D vitamini eksikliği dişlerin zayıf ve kırılgan olmasına, dolayısıyla kırılmaya daha yatkın hale gelmesine neden olabilir. Bunun nedeni, D vitamininin, güçlü dişler ve kemikler oluşturmak için gerekli olan kalsiyumun emiliminde çok önemli bir rol oynamasıdır. D vitamini seviyeleri düşük olduğunda kalsiyum emilimi bozulur ve dişler çürümeye ve kırılmaya karşı savunmasız kalır. Ayrıca C vitamini eksikliği de diş kırılmasına neden olabilir. C vitamini, dişlere ve diş etlerine yapı ve güç veren bir protein olan kolajen üretimi için gereklidir. Yeterli C vitamini olmadan dişler zayıflayabilir ve kırılgan hale gelebilir, bu da onları kırılmaya karşı daha duyarlı hale getirebilir. Bu önemli vitaminlerden yeterince aldığınızdan emin olarak diş kırılmasının önlenmesine ve sağlıklı, güçlü bir gülümsemenin korunmasına yardımcı olabilirsiniz.

Diş Kırılması Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

• Dişin Yarısı Kırılırsa Ne Olur?

Dişin yarısının kırılması üzücü ve potansiyel olarak acı verici bir deneyim olabilir. Kırılmanın ciddiyeti, hasarın boyutuna ve kırılmanın konumuna bağlı olacaktır. Kırık küçükse ilk başta fark edemeyebilirsiniz. Ancak zaman geçtikçe sıcak veya soğuk yiyecek ve içecekleri yerken veya içerken hassasiyet veya ağrı hissetmeye başlayabilirsiniz. Daha ciddi vakalarda kırılma oldukça belirgin olabilir ve dişte keskin bir kenar veya gözle görülür bir boşluk bırakabilir. Bu sadece rahatsız edici olmakla kalmaz, aynı zamanda gülümsemenizin genel görünümünü de etkiler. Tedavi edilmezse kırık bir diş enfeksiyon, apse ve hatta diş kaybı gibi başka komplikasyonlara yol açabilir. Bazı durumlarda kırılma o kadar şiddetli olabilir ki dişin pulpasına kadar ulaşabilir. Bu da yoğun ağrıya neden olabilir ve potansiyel olarak kök kanalına yol açabilir. Daha fazla hasarı önlemek ve uygun tedaviyi sağlamak için kırık bir dişle karşılaşırsanız derhal diş hekimine başvurmanız önemlidir.

• Kırılan Diş Yaptırılmazsa Ne Olur?

Kırılan dişte oluşan hasarın durumu tedavinin aciliyeti açısından belirleyicidir. Eğer söz konusu dişte küçük bir kırık söz konusu ise doktorunuz törpüleme veya dolgu gibi araçlar kullanabilir. Ancak kırığın boyutu büyükse farklı bir tedavi yöntemi uygulanacaktır. Bu nedenle kırığın boyutu ne olursa olsun uzman hekimin değerlendirmesini almanız önemlidir.

• Yarısı Kırık Diş Çekilir Mi?

Kırılan dişin çekilmesinin gerekip gerekmediği kırığın ne kadar derine indiği ile alakalıdır. Eğer dişin genel yapısını bozacak bir kırık söz konusuysa doktorunuz yarısı kırık olsa dahil dişinizi çekmenin gerekliliği olduğu ile ilgili bilgilendirmelerde bulunabilir. Herhangi bir durumda diş çekimi işlemlerinin alanında uzman diş hekimleri tarafından yapılması önemlidir.

• Kırılan Dişe Dolgu Yapılır Mı?

Diş kırılması tedavisi söz konusu olduğunda hastaların aklındaki en acil sorulardan biri bu dişin doldurulup doldurulamayacağıdır. Çoğu durumda kırık bir diş başarıyla doldurularak dişi çekilmekten kurtarılabilir. Ancak hasarın boyutu kırılan diş tedavisi yönteminin belirlenmesinde önemli bir rol oynayacaktır. Eğer kırılma küçük bir çatlak veya çentik gibi küçükse, diş hekimi dişi basit bir dolguyla onarabilir. Kırık diş tedavisi için diş hekimi tipik olarak bölgeyi uyuşturur, çürük veya kalıntıları giderir ve ardından dişi kompozit reçine gibi diş renginde bir malzemeyle doldurur. Dolgu, dişin doğal hatlarına uyacak şekilde şekillendirilecek ve cilalanacak, görünümü ve işlevi eski haline getirilecektir. Kırılmanın daha geniş olduğu daha ciddi vakalarda dişe ek destek ve koruma sağlamak için kuron veya onlay gerekebilir.